Zawsze udzielaj pierwszej pomocy!

W przypadku zagrożenia czyjegoś życia lub zdrowia ważna jest każda chwila. Potrzebna jest Twoja pomoc, zanim przybędzie ratownik lub lekarz. Im szybciej osoba poszkodowana trafi na szpitalny oddział ratunkowy (SOR), tym większe są szanse na jej uratowanie.

Co to jest pierwsza pomoc?
Pierwsza pomoc to czynności pomagające w razie nagłego wypadku, urazu lub ataku choroby. Podtrzymują życie poszkodowanego albo pomagają zmniejszyć skutki zdarzenia.

Kto i kiedy udziela pierwszej pomocy?
Każdy z nas jest zobowiązany do udzielenia pierwszej pomocy. Jesteśmy odpowiedzialni za siebie nawzajem. W przypadku zagrożenia życia lub zdrowia człowieka nie możemy go zostawić. Reaguj, jeśli widzisz wypadek, ktoś upadnie, zasłabnie lub straci przytomność. Nie wpadaj w panikę. Zadzwoń po pomoc i zrób wszystko, co możesz, zanim przyjedzie karetka. Poznaj zasady pierwszej pomocy, bądź przygotowany. Twoja reakcja może okazać się kluczowa.

Udzielenie pierwszej pomocy to Twój obowiązek! Za jej nieudzielenie grozi kara pozbawienia wolności do lat 3. Mówi o tym art. 162 kodeksu karnego.

Rodzaje pomocy medycznej

W dziedzinie medycyny i ratownictwa wyróżniamy kilka rodzajów pomocy, zależnie od stopnia zaawansowania i wykwalifikowania osób oraz środowiska, w którym są one udzielane. Oto trzy główne rodzaje pomocy medycznej:

  1. Pierwsza pomoc – definiowana jako zespół czynności ratunkowych wykonywanych przez osoby znajdujące się na miejscu zdarzenia. Pierwsza pomoc ma na celu zapewnienie natychmiastowej pomocy poszkodowanym w celu zminimalizowania skutków urazu lub choroby, a także utrzymania ich życia do momentu przybycia profesjonalnej pomocy medycznej. Obejmuje to podstawowe czynności, takie jak resuscytacja krążeniowo-oddechowa, opatrywanie ran, stabilizacja złamań, a także utrzymanie komfortu i bezpieczeństwa poszkodowanego.
  2. Kwalifikowana pierwsza pomoc – ta forma pomocy jest prowadzona przez zespół ratowników wyposażonych w odpowiedni sprzęt, zarówno w ramach wykonywanej pracy, jak i w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia, którego byli świadkami. Osoby te, często przeszkolone i posiadające odpowiednie kwalifikacje, są w stanie udzielić bardziej zaawansowanej pomocy niż przeciętna osoba udzielająca pierwszej pomocy. Mogą korzystać z defibrylatorów, prowadzić zaawansowaną resuscytację, oraz udzielać pomocy w trudniejszych sytuacjach, takich jak wypadki samochodowe lub opieka nad poszkodowanymi w trudnych warunkach terenowych.
  3. Medyczne czynności ratunkowe – wykonywane są przez profesjonalnych pracowników służby zdrowia, takich jak lekarze, ratownicy medyczni lub pielęgniarki. Te czynności są wykonywane w wyniku interwencji pogotowia ratunkowego lub na Szpitalnym Oddziale Ratunkowym. Obejmują zaawansowane zabiegi medyczne, takie jak podawanie leków, prowadzenie bardziej skomplikowanych procedur medycznych i diagnozowanie schorzeń. Osoby wykonujące medyczne czynności ratunkowe posiadają zaawansowane umiejętności i wiedzę, aby skutecznie leczyć i ratować życie pacjentów.

Warto podkreślić, że w każdym przypadku udzielania pomocy medycznej, priorytetem jest dobro pacjenta i jego bezpieczeństwo. Profesjonalizm, dokładność i odpowiednie przygotowanie są niezwykle istotne, aby skutecznie zaradzić sytuacjom zagrożenia zdrowia lub życia.

Jakie są zasady udzielenia pierwszej pomocy?

Jeśli jesteś świadkiem lub uczestnikiem niebezpiecznego zdarzenia, postaraj się zachować spokój i postępuj zgodnie z tymi zasadami:

  1. Oceń bezpieczeństwo poszkodowanego i swoje. Jeśli miejsce jest niebezpieczne, zadzwoń pod numery alarmowe i postaraj się ewakuować poszkodowanego w bezpieczne miejsce.
  2. Oceń stan poszkodowanego i przytomność. Zapytaj, co się stało. Jeśli poszkodowany Cię słyszy i reaguje – jest przytomny. Jeśli nie ma z nim kontaktu, ułóż go w pozycji bezpiecznej.
  3. Udrożnij drogi oddechowe. Połóż jedną rękę na czole, a drugą na brodzie poszkodowanego i odegnij jego głowę do tyłu. Usuń widoczne ciała obce z jamy ustnej.
  4. Oceń oddech. Przystaw policzek do twarzy poszkodowanego. Czujesz wydychane powietrze na swoim policzku, widzisz ruchy klatki piersiowej? Poszkodowany oddycha. Jeśli nie, ułóż go w pozycji bezpiecznej.
  5. Zadzwoń pod numer 999 lub 112 i wezwij pomoc.
  6. Wykonaj resuscytację lub zastosuj defibrylator.
  7. Zadbaj o siebie, zanim udzielisz pomocy. Załóż rękawiczki jednorazowe i maseczkę, aby nie narażać się na zakażenie.

Gdy ktoś oddycha, ale jest nieprzytomny Zatkanie dróg oddechowych, wychłodzenie, przegrzanie lub urazy mechaniczne mogą zagrażać utratą świadomości poszkodowanego. Jeśli jest on nieprzytomny, ale oddycha, ułóż go w pozycji bezpiecznej:

  1. Udrożnij drogi oddechowe przez odchylenie żuchwy. Zdejmij okulary – jeśli je ma.
  2. Połóż go na wznak i wyprostuj mu nogi.
  3. Rękę bliżej Ciebie ułóż pod kątem prostym w stosunku do ciała, a potem zegnij w łokciu pod kątem prostym. Dłoń powinna być skierowana w górę.
  4. Drugą rękę zegnij w łokciu i ułóż stroną grzbietową pod policzkiem z przeciwnej strony. Przytrzymaj ją jedną ręką.
  5. Drugą ręką zegnij dalszą nogę w kolanie i przekręć poszkodowanego na bok, w Twoim kierunku.
  6. Ułóż kolano, za które przetaczałeś poszkodowanego, pod kątem prostym w stosunku do biodra.
  7. Regularnie sprawdzaj oddech poszkodowanego aż do przyjazdu karetki.
  8. Osłoń poszkodowanego przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, np. słońcem lub deszczem.
  9. Jeśli czekacie na pogotowie powyżej 30 minut, odwróć poszkodowanego na drugi bok.

Co robić, gdy poszkodowany nie oddycha? Poszkodowany stracił przytomność, a jego oddech się zatrzymał? Jak najszybciej rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową. Prowadź ją do momentu odzyskania przytomności przez poszkodowanego lub do przyjazdu karetki.

Resuscytacja polega na naprzemiennym wykonywaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej i 2 oddechów ratowniczych. Pomiędzy nimi udrażniaj drogi oddechowe. Najpierw ułóż osobę poszkodowaną na twardej i równej powierzchni. Klęknij z boku, na wysokości jej klatki piersiowej. Poproś inną osobę o pomoc i zmieniajcie się.

 

 

Regulacje prawne Pierwszej pomocy

Obowiązek udzielania pomocy reguluje prawo. W Polsce konsekwencje prawne za zaniechanie takiej pomocy przewiduje art. 162 Kodeksu karnego:

§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej.