Czytano: 55

Skala Glasgow (GCS) to narzędzie oceny stanu świadomości pacjenta, które jest powszechnie wykorzystywane w medycynie, zwłaszcza w ratownictwie i neurologii. Skala ta służy do oceny stopnia zaburzenia świadomości pacjenta, szczególnie w kontekście urazów głowy, śpiączki czy innych stanów wymagających oceny neurologicznej. Skala Glasgow została opracowana w 1974 roku przez Grahama Teasdale’a i Bryana Jennetta.

Skala składa się z trzech komponentów:

  1. Odpowiedź werbalna (V),
  2. Odpowiedź ruchowa (M),
  3. Odpowiedź otwarcia oczu (E).

Każdy z tych komponentów oceniany jest w skali punktowej, a wynik końcowy to suma punktów z tych trzech kategorii.

  1. Odpowiedź otwarcia oczu (E)
  • 4 punkty – Otwiera oczy spontanicznie.
  • 3 punkty – Otwiera oczy na polecenie (na przykład na “otwórz oczy”).
  • 2 punkty – Otwiera oczy w odpowiedzi na ból.
  • 1 punkt – Brak reakcji na bodźce.
  1. Odpowiedź werbalna (V)
  • 5 punktów – Pełna orientacja, pacjent odpowiada poprawnie na pytania, jest świadomy.
  • 4 punkty – Zdezorientowana mowa, pacjent może odpowiedzieć, ale w sposób chaotyczny lub niezrozumiały.
  • 3 punkty – Mowa słaba lub zdezorientowana, odpowiada niekompletnie, ale sensownie.
  • 2 punkty – Wydaje dźwięki, ale nie tworzy spójnych słów.
  • 1 punkt – Brak mowy.
  1. Odpowiedź ruchowa (M)
  • 6 punktów – Pacjent wykonuje polecenia ruchowe (na przykład unosi rękę na polecenie).
  • 5 punktów – Lokalne odpowiedzi na ból (np. unika bodźca bólowego).
  • 4 punkty – Uogólnione odpowiedzi na ból (np. pacjent rusza ręką lub nogą).
  • 3 punkty – Nienormalne zgięcie (odpowiedź opisana jako decerebracja, czyli sztywne zgięcie kończyn).
  • 2 punkty – Nienormalne wyprosty (decerebracja lub brak reakcji na ból).
  • 1 punkt – Brak odpowiedzi na bodźce bólowe.

Interpretacja wyniku

  • 15 punktów – Pacjent jest całkowicie świadomy i reaguje w sposób normalny.
  • 13-14 punktów – Zaburzenia świadomości (np. stan półświadomy), pacjent jest zdezorientowany.
  • 9-12 punktów – Umiarkowane zaburzenia świadomości (pacjent może być w stanie przytomności, ale ma problemy z komunikacją i orientacją).
  • 8 punktów lub mniej – Stan ciężkiego upośledzenia świadomości, pacjent może być w śpiączce. Wartość 8 punktów i mniej wskazuje na głęboki stan upośledzenia świadomości.

Zastosowanie skali Glasgow

Skala ta jest szeroko stosowana w szpitalach i w służbach ratowniczych, zwłaszcza w przypadkach takich jak:

  • Urazy głowy,
  • Zatrucia,
  • Stany po operacjach neurologicznych,
  • Śpiączka,
  • Utrata przytomności w wyniku innych schorzeń neurologicznych.

Przykład:

Jeśli pacjent:

  • Otwiera oczy w odpowiedzi na ból (2 punkty),
  • Mówi niespójnie, ale wydaje słowa (2 punkty),
  • Wykonuje lokalną reakcję na ból (5 punktów), to jego wynik w skali Glasgow będzie wynosił 9 punktów.

Skala Glasgow jest narzędziem, które pomaga lekarzom i ratownikom medycznym szybko ocenić stan pacjenta i podjąć odpowiednie decyzje dotyczące dalszego leczenia.