Gaśnice pożarowe są kluczowym elementem systemu zapobiegania pożarom i zapewnienia bezpieczeństwa w różnych środowiskach, od prywatnych mieszkań po duże zakłady przemysłowe. Ich obecność jest szczególnie istotna w miejscach, gdzie istnieje ryzyko wystąpienia pożaru, takich jak kuchnie, warsztaty czy hale produkcyjne. Gaśnice typu ABC są szczególnie popularne, ponieważ mogą gasić różne rodzaje pożarów, w tym pożary materiałów stałych, cieczy i gazów. Ich obecność w samochodach również stała się normą, zapewniając dodatkową ochronę w przypadku pożaru pojazdu. Dzięki temu gaśnice są powszechnie dostępne i stanowią ważny element naszej codziennej bezpieczeństwa.
Różne rodzaje gaśnic używają różnych substancji gaśniczych, które są dostosowane do gaszenia różnych rodzajów pożarów. Na przykład gaśnice proszkowe ABC zawierają proszek, który działa na pożary materiałów stałych, cieczy i gazów, co czyni je uniwersalnymi. Gaśnice wodne są skuteczne w gaszeniu pożarów materiałów stałych, takich jak drewno i papier, ale mogą być niebezpieczne w przypadku pożarów substancji ropopochodnych lub urządzeń elektrycznych. Dlatego ważne jest, aby wybierać gaśnice odpowiednio do specyfiki danego środowiska pracy lub miejsca zamieszkania, aby zapewnić skuteczne i bezpieczne gaszenie pożarów.
Aby właściwie wybrać rodzaj gaśnicy, należy przede wszystkim poznać źródło zapłonu i materiał, który ulega spaleniu. Obecnie, rodzaje pożarów dzielone są na sześć klas:
Rodzaje pożarów
- klasa A – dotyczy pożarów materiałów stałych pochodzenia organicznego (np. drewno)
- klasa B – obejmuje płonące ciecze palne i materiały ulegające stopieniu podczas palenia (np. benzyna)
- klasa C – dotyczy pożarów gazów (np. tlenek węgla, tzw. czad)
- klasa D – ma związek z płonięciem metali (np. aluminium)
- klasa E – obejmuje zapłony urządzeń pozostających pod napięciem oraz takich, które znajdują się w ich bliskim otoczeniu (np. przewody)
- klasa F – dotyczy pożarów wszelkiego rodzaju tłuszczów spożywczych (np. olej spożywczy)
Odpowiedni wybór gaśnicy jest kluczowy dla skutecznego i bezpiecznego gaszenia pożaru. Gaśnice różnią się substancjami gaśniczymi, które są odpowiednio dobrane do rodzaju płonącego materiału. Oto kilka przykładów:
- Gaśnice proszkowe – działają poprzez odcięcie źródła tlenu, co powstrzymuje proces spalania. Gaśnice z proszkiem węglanowym są skuteczne w gaszeniu pożarów cieczy i gazów, natomiast gaśnice z proszkiem fosforanowym dodatkowo sprawdzają się w przypadku materiałów organicznych.
- Gaśnice śniegowe – zawierają dwutlenek węgla, który wypuszczony z gaśnicy chłodzi i tłumi płonące materiały. Są skuteczne w gaszeniu pożarów urządzeń elektrycznych, cieczy palnych i gazów. Jednak ze względu na niską temperaturę, uniemożliwiają gaszenie pożarów ludzi.
- Gaśnice wodne z pianą gaśniczą – emitują pianę gaśniczą za pomocą specjalnego gazu, która tłumi i chłodzi płonące materiały. Chociaż są łatwiejsze do czyszczenia niż gaśnice z proszkiem, nie nadają się do gaszenia pożarów urządzeń elektrycznych ze względu na zawartość wody w pianie.
Każdy rodzaj gaśnicy ma swoje zastosowanie i ograniczenia, dlatego ważne jest, aby wybrać odpowiednią gaśnicę do konkretnego rodzaju pożaru i otoczenia, w którym się znajduje.
Oznaczenie gaśnic
GP – oznacza gaśnicę proszkową
GW – gaśnicę pianową
GS – gaśnicę „śniegową”
GWG – gaśnicę pianową stosowaną w przypadku pożarów w gastronomii
symbol X – dotyczy zbiorników gaśniczych pozostających pod stałym ciśnieniem
symbol „Z” – mówi o umieszczeniu środka gaśniczego i czynnika zasilającego w dwóch osobnych zbiornikach
umieszczenie w oznaczeniu cyfry pozwala na zorientowanie się, jaka ilość środka gaśniczego (w kilogramach lub dm3) znajduje się wewnątrz gaśnicy