Porażenie prądem elektrycznym stwarza znaczne zagrożenie.

Kontakt z źródłem prądu może spowodować oparzenie skóry, utratę przytomności, zatrzymanie akcji serca, a nawet prowadzić do śmierci.

Szansa uratowania poszkodowanego szybko spada w miarę upływu czasu. W pierwszej minucie po porażeniu istnieje 98 proc. szans uratowania życia, po 3 min – 40 proc., po 5 min – 25 proc., a po 8 min – już tylko 5 proc.

Zazwyczaj krótkotrwała ekspozycja na prąd o napięciu do 1 kV nie jest bezpośrednio niebezpieczna dla życia; jednakże długotrwałe narażenie może doprowadzić do zgonu. Ważne jest, aby w przypadku porażenia prądem elektrycznym natychmiast uwolnić porażonego od jego działania.

Należy pamiętać, że osoba dotknięta prądem stanowi takie samo zagrożenie dla ratownika, jak samo źródło prądu.

Powszechne wykorzystanie urządzeń zasilanych energią elektryczną niesie ze sobą różne zagrożenia dla ludzi oraz środowiska.

Pracownik budowlany, operując w takim środowisku, musi być świadomy potencjalnych niebezpieczeństw związanych z elektrycznością i stosować zasady bezpieczeństwa.

O zagrożeniach związanych z prądem oraz o zasadach bezpieczeństwa pracowników musi poinstruować kierownik budowy.

Do obsługi i napraw urządzeń pracujących pod wysokim napięciem powinny być wyznaczone osoby z odpowiednimi uprawnieniami.

Sprzęt i narzędzia
Największe niebezpieczeństwo stanowią urządzenia zasilane z sieci elektrycznej oraz te zasilane akumulatorowo.

Pracownik musi pamiętać o:

• używaniu wyłącznie sprawnych narzędzi i maszyn elektrycznych,
• unikaniu przenoszenia urządzeń, które nie zostały odłączone od sieci,
• unikaniu podłączania maszyn i urządzeń do niesprawnych instalacji elektrycznych,
• unikaniu samodzielnej naprawy uszkodzonych narzędzi i urządzeń.

Podstawowe zasady bezpieczeństwa

• przeszkolenie pracowników w zakresie obsługi urządzeń elektrycznych,
• projektowanie instalacji elektrycznych przez wykwalifikowanego elektryka z odpowiednimi uprawnieniami,
• stosowanie sprzętu i osprzętu instalacyjnego o odpowiednim stopniu ochrony,
• zabezpieczanie instalacji i urządzeń elektrycznych za pomocą wyłączników ochronnych,
• korzystanie z przedłużaczy wyposażonych w zabezpieczenia termiczne lub nadprądowe,
• prowadzenie przewodów elektrycznych w sposób uniemożliwiający ich uszkodzenie,
• regularne przeglądy oraz konserwacja urządzeń i sieci elektrycznej na budowie.

Oddziaływanie prądu elektrycznego na organizm ludzki może być bezpośrednie lub pośrednie.

Działanie bezpośrednie występuje, gdy prąd przepływa przez ciało człowieka, wywołując różne zmiany fizjologiczne.

Z kolei działanie pośrednie powoduje różnego rodzaju urazy, które nie wynikają bezpośrednio z przepływu prądu przez organizm.

Porażenia prądem elektrycznym mogą być spowodowane przez:

• wadliwe urządzenia,
• pojawienie się napięcia na metalowych częściach urządzeń,
• brak przestrzegania przepisów bezpieczeństwa pracy,
• lekkomyślność,
• brak wiedzy o zagrożeniach.

Używanie urządzeń elektrycznych może również prowadzić do zagrożenia pożarowego z powodu:

• złego stanu izolacji elektrycznej,
• nieprawidłowego użytkowania urządzeń grzewczych,
• braku ostrożności przy spawaniu,
• przeciążenia urządzeń.

Używanie wadliwych lub nieodpowiednich urządzeń w obszarach zagrożenia wybuchem niesie ryzyko wybuchu, który może spowodować również pożar.

Osoby przebywające w pobliżu urządzeń generujących duże napięcie lub torów prądowych są narażone na szkodliwe oddziaływanie silnych pól elektrycznych i elektromagnetycznych.

Porażenie prądem elektrycznym jest bardzo niebezpieczne, mogąc prowadzić do oparzenia skóry, utraty przytomności, zatrzymania pracy serca, a nawet śmierci.

W przypadku porażenia konieczne jest natychmiastowe uwolnienie porażonej osoby spod działania prądu.

W celu uwolnienia porażonego spod działania prądu elektrycznego należy:

• wyłączyć napięcie obwodu,
• otworzyć łączniki lub wyjąć bezpieczniki,
• przeciąć lub zerwać przewody,
• zewrzeć przewody.

Jeśli żadne z powyższych rozwiązań nie jest możliwe, należy:

• odciągnąć porażonego od urządzenia,
• zabezpieczyć porażonego przed upadkiem.

W przypadku porażenia prądem elektrycznym o napięciu powyżej 1 kV, należy postępować zgodnie z wewnętrznymi procedurami bezpieczeństwa.